Ορθογραφία
ρημάτων –ίζω, -ώνω, -αίνω (ΜΕΡΟΣ Α)
Πολλά παιδιά παρόλο που γνωρίζουν τους τρεις
βασικούς κανόνες ορθογραφίας για τα ρήματα κάνουν λάθη. Αν τα ρωτήσεις πως γράφονται
τα ρήματα σε –ίζω θα απαντήσουν σωστά, αλλά θα γράψουν π.χ. τη λέξη «γέμισα» με
"η" αντί για "ι".
Αρχικά πρέπει να βοηθήσουμε το παιδί να καταλάβει ότι το «ι» των –ίζω, το «ω»
των –ώνω και το «αι» των –αίνω διατηρείται σε όλα τα πρόσωπα, τους χρόνους,
αλλά και στις παράγωγες λέξεις των ρημάτων.
Ας δούμε ένα μικρό δείγμα ασκήσεων που μπορούν να
βοηθήσουν το παιδί να ελαττώσει τα λάθη αυτού του τύπου.
Άσκηση
1:
Από
τα παρακάτω ρήματα φτιάξε τα ουσιαστικά
Ρήμα Ουσιαστικό
Γεμίζω γέμιση
Σφουγγαρίζω
Ποτίζω
Ελπίζω
Διαφημίζω
Καθαρίζω
Το πρώτο κενό το συμπληρώνουμε εμείς σαν παράδειγμα
και λέμε στο παιδί ότι το «ι» παραμένει και στην παράγωγη λέξη. Στη συνέχεια παίρνουμε
ένα χρωματιστό μαρκαδόρο και βάφουμε το «ι» και στις δυο λέξεις για να το
τονίσουμε (αυτό το βήμα είναι πολύ σημαντικό
και δεν πρέπει να παραλείπεται ποτέ). Αφού το παιδί συμπληρώσει τα κενά του
δίνουμε το μαρκαδόρο και του ζητάμε να κάνει το ίδιο.
Κάνουμε το ίδιο και για τα ρήματα σε –ώνω. (χρησιμοποιούμε άλλο χρώμα για να βάψουμε το «ω»).
Από
τα παρακάτω ρήματα φτιάξε τα ουσιαστικά
Ρήμα Ουσιαστικό
Απλώνω
απλώστρα
Παγώνω
Μειώνω
Προσγειώνω
Τεντώνω
Αφιερώνω
Μπορούμε να κάνουμε την άσκηση όσο μεγάλη θέλουμε.
Η άσκηση 1 δεν μπορεί να γίνει για τα ρήματα σε –αίνω.
Με την ίδια λογική γίνονται και οι παρακάτω ασκήσεις.
Άσκηση
2:
Από
τα παρακάτω ρήματα φτιάξε τις μετοχές σε ο/ώντας
Ρήμα Μετοχή
Γεμίζω γεμίζοντας
Σφουγγαρίζω
Ποτίζω
Καθαρίζω
Ελπίζω
Διαφημίζω
Από
τα παρακάτω ρήματα φτιάξε τις μετοχές σε ο/ώντας
Ρήμα Μετοχή
Απλώνω
απλώνοντας
Παγώνω
Μειώνω
Προσγειώνω
Τεντώνω
Αφιερώνω
Από
τα παρακάτω ρήματα φτιάξε τις μετοχές σε ο/ώντας
Ρήμα Μετοχή
Κατεβαίνω κατεβαίνοντας
Ανεβαίνω
Μπαίνω
Βγαίνω
Καταλαβαίνω
Πηγαίνω
Άσκηση
3:
Από
τα παρακάτω ρήματα φτιάξε τις μετοχές σε –μενος-η-ο
Ρήμα Μετοχή
Γεμίζω γεμισμένος- γεμισμένη- γεμισμένο
Σφουγγαρίζω
Ποτίζω
Καθαρίζω
Θερίζω
Διαφημίζω
Από
τα παρακάτω ρήματα φτιάξε τις μετοχές σε –μενος-η-ο
Ρήμα Μετοχή
Απλώνω
απλωμένος-
απλωμένη-
απλωμένο
Παγώνω
Μειώνω
Προσγειώνω
Τεντώνω
Αφιερώνω
Η άσκηση 3 δεν μπορεί να γίνει για τα ρήματα σε –αίνω.
Άσκηση 4:
Από
τα παρακάτω επίθετα φτιάξε τα ρήματα σε -ίζω
Επίθετο Ρήμα
Ξεχωριστός ξεχωρίζω
Γεμιστός
Αποφασιστικός
Χαριστικός
Ασφαλιστικός
Βασανιστικός
Γονατιστός
Από
τα παρακάτω επίθετα φτιάξε τα ρήματα σε -ώνω
Επίθετο Ρήμα
Τελειωτικός τελειώνω
Βελτιωτικός
Διορθωτικός
Ενωτικός
Αναπληρωματικός
Ξεσικωτικός
Ολοκληρωτικός
Η άσκηση 4 δεν μπορεί να γίνει για τα ρήματα σε –αίνω.
Θα
χαρώ πολύ να ακούσω τα σχόλια σας. Για οποιοδήποτε απορία παρακαλώ μη διστάσετε
να επικοινωνήσετε μαζί μου (annyablack@yahoo.gr)
Ζωή Παππά
